ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย ในญัตติทุติยกรรม ถ้าภิกษุตั้งญัตติก่อน ทำ
กรรมด้วยสวดกรรมวาจาหนเดียวภายหลัง ภิกษุผู้เข้ากรรมมีจำนวนเท่าใด ภิกษุ
เหล่านั้นมาประชุม นำฉันทะของภิกษุผู้ควรฉันทะมา อยู่พร้อมหน้ากันไม่
คัดค้าน ชื่อว่ากรรมพร้อมเพรียงโดยธรรม.
ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย ในญัตติจตุตถกรรม ถ้าภิกษุตั้งญัตติก่อน ทำ
กรรมด้วยสวดกรรมวาจา 3 ครั้งภายหลัง ภิกษุเข้ากรรมมีจำนวนเท่าใด ภิกษุ
เหล่านั้นมาประชุม นำฉันทะของภิกษุผู้ควรฉันทะมา อยู่พร้อมหน้ากันไม่
คัดค้าน ชื่อว่ากรรมพร้อมเพรียงโดยธรรม.
ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย นี้เรียกว่ากรรมพร้อมเพรียงโดยธรรม.

สงฆ์ 5 ประเภท

[187] สงฆ์มี 5 คือ ภิกษุสงฆ์จตุวรรค 1. ภิกษุสงฆ์ปัญจวรรค
1 ภิกษุสงฆ์ทสวรรค 1. ภิกษุสงฆ์วีสติวรรค 1 . และภิกษุสงฆ์อติเรกวีสติวรรค 1.
ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย ในภิกษุสงฆ์เหล่านั้น ภิกษุสงฆ์จตุวรรคพร้อม
เพรียงกันโดยธรรม เข้ากรรมได้ในกรรมทุกอย่าง เว้นกรรม 3 อย่าง คือ
อุปสมบท ปวารณา อัพภาน.
ภิกษุสงฆ์ปัญจวรรค พร้อมเพรียงกันโดยธรรม เข้ากรรมได้ในกรรม
ทุกอย่าง เว้น กรรม 2 อย่าง คือ อุปสมบทในมัชฌิมชนบท และอัพภาน.
ภิกษุสงฆ์ทสวรรค พร้อมเพรียงกันโดยธรรม เข้ากรรมได้ในกรรม
ทุกอย่าง เว้นอัพภานกรรมอย่างเดียว.
ภิกษุสงฆ์วีสติวรรค พร้อมเพรียงกันโดยธรรม เข้ากรรมได้ในกรรม
ทุกอย่าง.

ภิกษุสงฆ์อดิเรกวีสติวรรค พร้อมเพรียงกันโดยธรรม เข้ากรรมได้
ในกรรมทุกอย่าง.

กรรมที่สงฆ์จตุวรรคทำ

[188] ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย ถ้ากรรมที่สงฆ์จตุวรรคจะทำ สงฆ์
มีภิกษุณีเป็นที่ 4 ทำกรรม กรรมนั้นใช้ไม่ได้ และไม่ควรทำ.
ถ้ากรรมที่สงฆ์จตุวรรคจะทำ สงฆ์มีสิกขมานาเป็นที่ 4. . .มีสามเณร
เป็นที่ 4. . . มีสามเณรีเป็นที่ 4. . . มีภิกษุผู้บอกลาสิกขาเป็นที่ 4. . . มีภิกษุ
ผู้ต้องอันติมวัตถุเป็นที่ 4 . . . มีภิกษุถูกสงฆ์ยกเสียฐานไม่เห็นอาบัติเป็นที่ 4. . .
มีภิกษุผู้ถูกสงฆ์ยกเสียฐานไม่ทำคืนอาบัติเป็นที่ 4. . . มีภิกษุผู้ถูกสงฆ์ยกเสีย
ฐานไม่สละทิฏฐิบาปเป็นที่ 4. . . มีบัณเฑาะก์เป็นที่ 4. . . มีภิกษุลักเพศเป็น
ที่ 4 . . . มีภิกษุผู้เข้ารีดเดียรถีย์เป็นที่ 4 . . . มีสัตว์ดิรัจฉานเป็นที่ 4. . . มี
ภิกษุผู้ทำมาตุฆาตเป็นที่ 4. . . มีภิกษุผู้ทำปิตุฆาตเป็นที่ 4. . . มีภิกษุผู้ทำ
อรหันตฆาตเป็นที่ 4 . . . มีภิกษุผู้ประทุษร้ายภิกษุณีเป็นที่ 4. . . มีภิกษุผู้ทำ
สังฆเภทเป็นที่ 4 . . .มีภิกษุผู้ทำโลหิตุปบาทเป็นที่ 4. . . มีอุภโตพยัญชนกเป็นที่
4 . . . มีภิกษุนานาสังวาสเป็นที่ 4. . . มีภิกษุผู้อยู่ในสีมาต่างกันเป็นที่ 4 . . .
มีภิกษุอยู่ในเวหาสด้วยฤทธิ์เป็นที่ 4 . . . สงฆ์ทำกรรมแก่ผู้ใด มีผู้นั้นเป็นที่.
ทำกรรม กรรมนั้นใช้ไม่ได้ และไม่ควรทำ.
กรรมที่สงฆ์จตุวรรคทำ จบ

กรรมที่สงฆ์ปัญจวรรคทำ

[89] ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย ถ้ากรรมที่สงฆ์ปัญจวรรคทำ สงฆ์มี
ภิกษุณีเป็นที่ 5 ทำกรรม กรรมนั้นใช้ไม่ได้ และไม่ควรทำ.